TAM-omgevingsplan Hoofdstuk 22a Kloosterpark

2.1.1 Ligging en omgeving

De locatie bestaat kortgezegd uit de locatie waarop in het verleden de basisschool “De Opstap” met bijbehorende gymzaal en bijbehorende buitenruimte aanwezig was. Sinds de sloop van de bebouwing in 2017-2018 is het terrein braakliggend.

Luchtfoto ten tijde van basisschool De Opstap (2016). Bron: Slagboom en Peeters

Luchtfoto van de huidige situatie (2024). Bron: Slagboom en Peeters

Aan de noordzijde grenst de locatie waarop deze wijziging van het omgevingsplan betrekking heeft aan de Kloosterstraat, die hier als een soort ventweg aftakt van de Dorpstraat. Aan de oostzijde grenst de locatie ook aan de Kloosterstraat. Aan de overzijde van de Kloosterstraat liggen ter hoogte van het plangebied de Sint Gregoriuskerk (Kerkstraat 135) en enkele woningen (Kloosterstraat 10 t/m 16, even). De zuidzijde van de locatie grenst aan het perceel waarop het gemeentelijk zwembad “De Bronspot” aanwezig is. Aan de westzijde grenst de locatie aan de Kloosterhof, waaraan ook het appartementencomplex “Kloosterhof” is gelegen (Kloosterhof 2 t/m 38, even). Ook grenst de locatie aan de westzijde aan het terrein van zorginstelling “Cicero Zorghuis” (voormalig Catharina Daemen) aan de St. Brigidastraat.

2.1.2 Beoogd gebruik

Het voornemen is op de locatie in totaal 26 woningen te realiseren. Daarvan worden er 15 ondergebracht in een appartementencomplex in het noordelijk deel van het plangebied, worden er 5 uitgevoerd als patiowoning met een volledig programma op de begane grond en een beperkte eerste bouwlaag bovenop de begane grondlaag en worden er 6 uitgevoerd als een blok van aaneengesloten woningen bestaande uit twee bouwlagen met een kap. De omringende ruimte wordt ingericht met groen, ontsluitingswegen- en paden en parkeervoorzieningen.

 Inrichtingstekening planlocatie (Bron: Bureau Verbeek) met aanduiding situering woningen

Woonbebouwing

Het appartementencomplex zal bestaan uit (maximaal) 4 bouwlagen en zal 15 appartementen omvatten. Het betreft koopappartementen onder, dan wel rond de zogenoemde NHG-grens. De entree is voorzien aan de zuidzijde. Op de begane grond zijn drie appartementen voorzien, naast de entree, diverse technische voorzieningen en een berging voor onder meer fietsen. Op de verdiepingen zijn per verdieping 4 appartementen voorzien. Het gebouw wordt niet voorzien van uitkragende balkons, maar op de hoeken wordt voorzien in loggia's. De bebouwde oppervlakte bedraagt circa 500 m2 Koeling en verwarming zal plaatsvinden door middel van warmtepompen waarvan de buitenunits op het dak worden opgesteld, op enkele meters uit de dakranden Er zijn geen vrijstaande bergingen of andere gebouwen voorzien en er is ook niet voorzien in een geheel of gedeeltelijk ondergrondse parkeer- c.q. stallingsgarage. De afvalinzameling zal deels plaatsvinden via ondergrondse containers. De locatie van die containers is vastgelegd in dit plan.

Aanzicht voorgevel (zuidgevel) appartementencomplex. (Bron: Huiswerk Architecten)

De patiowoningen worden centraal binnen het plangebied voorzien, worden aaneengesloten gebouwd en zijn allen georiënteerd richting het oosten. De voorzijde van de woning is bereikbaar via een looppad en aan de achterzijde zijn de woningen c.q. tuinen ook toegankelijk vanaf de weg c.q. de daar gesitueerde parkeervoorzieningen. De woningen beschikken over een volledig programma op de begane grond: naast woonkamer en keuken ook een badkamer en slaapkamer. Op de eerste verdieping is (optioneel) een extra slaapkamer of andere ruimte in te richten. Koeling en verwarming wordt voorzien door middel van warmtepompen, waarvan de buitenunit zal worden gesitueerd op het dak van de begane grond, tegen de achtergevel van de eerste verdieping.

Langs de perceelsgrens aan de achterzijde zal worden voorzien in een uniforme erfafscheiding, wat naast de ruimtelijke kwaliteit ook het zicht vanuit de omgeving in de tuinen en woningen beperkt, net als het zicht vanuit de woning en de tuin richting het naastgelegen appartementencomplex.

Impressie voorgevel en zijaanzicht patiowoningen. (Bron: Huiswerk Architecten) 

In het zuidelijke deel van het plangebied zal worden voorzien in een zestal aaneengesloten rijwoningen die bestaan uit (maximaal) twee bouwlagen en zullen worden voorzien van een kap. De woningen worden allen georiënteerd richting het noorden en de nokrichting loopt parallel aan de voorgevel. Ten opzichte van de drie meest oostelijk gelegen woningen liggen de drie meest westelijk gelegen woningen iets naar achteren. Daar verspringt dus de voorgevelrooilijn. De voorzijde van de woningen is bereikbaar via een pad aan de voorzijde. Ook aan de achterzijde zijn de woningen via de tuinen ook bereikbaar vanaf de weg. Ook voor deze woningen geldt dat koeling en verwarming is voorzien door middel van warmtepompen, waarvan de buitenunit zal worden opgesteld in de tuin, nabij de achtergevel.

Impressie voorgevels rijwoningen (Bron: Huiswerk Architecten) 

Openbare ruimte

De gronden rondom de woonpercelen worden ingericht met groenvoorzieningen en voor verkeers- en verblijfsdoeleinden. Er zal worden voorzien in één erfontsluitingsweg voor - in ieder geval voor motorvoertuigen - eenrichtingsverkeer. De inrit vanaf de Kloosterstraat bevindt zich in de zuidelijk deel van de planlocatie, achterlangs de rijwoningen. De weg loopt vervolgens achterlangs de patiowoningen en buigt ten noorden van de patiowoningen, maar ten zuiden van het appartementencomplex, weer af richting Kloosterstraat. Ten westen van het appartementencomplex is voorzien in een doodlopende weg die dient ter ontsluiting van de daar voorziene parkeerplaatsen. Dit deel van de weg is daarom geen eenrichtingsverkeer, maar heeft geen functie voor doorgaand verkeer.

Parkeervoorzieningen zijn voorzien zowel in de vorm van langsparkeren als haaksparkeren en voorzien ter hoogte van zowel de rijwoningen, patiowoningen als het appartementencomplex.

De resterende ruimte, en dat is een aanzienlijk aandeel van de oppervlakte, zal worden ingericht met groen en voorzieningen ten behoeve van waterberging. Waar mogelijk blijven bestaand opgaand groen en bestaande bomen behouden.

Inrichtingstekening (Bron: Bureau Verbeek) met aanduiding groen en parkeren

Hoogteverschillen

De hoogte van het maaiveldniveau varieert van circa 75,5 meter boven NAP in de noordoosthoek van de locatie tot circa 81 meter boven NAP in het zuidelijk deel van de locatie. Ten behoeve van de planontwikkeling zullen deze verschillen deels worden geëgaliseerd en deels worden overbrugd met keermuren. Dat betekent ook dat hellingen van enkele procenten nodig zijn om de aansluitingen van de voorziene nieuwe erftoegangsweg en van paden op de Kloosterstraat mogelijk te maken. Een deel van de paden zal ook worden voorzien van trappen om hoogteverschillen te overbruggen. Het gehele plangebied blijft echter ook altijd bereikbaar voor mindervaliden, waar nodig door middel van hellingbanen.

2.1.3 Verkeer en parkeren

Zoals hiervoor reeds is aangegeven zal worden voorzien in één nieuwe erftoegangsweg voor eenrichtingsverkeer, naast een aantal paden voor voetgangers en eventueel fietsers. Gelet op het aantal woningen en uitgaande van de kencijfers van de CROW (ASVV2021) is het te verwachten aantal verkeersbewegingen (weekdaggemiddeld) als volgt te berekenen.

Voornoemde aantallen zijn weekdaggemiddelde aantallen per etmaal. Met andere woorden, er wordt uitgegaan over een gelijke spreiding over de 7 dagen van de week. Door het aantal te vermenigvuldigen met een omrekenfactor 1,11 kan het gemiddelde per werkdag worden berekend, waarmee het aantal per etmaal afgerond op 169 - 192 verkeersbewegingen uitkomt. Dergelijke aantallen kunnen door de voorziene nieuwe weg binnen het plangebied, de Kloosterstraat en overige aansluitende wegen in de omgeving goed en veilig verwerken.

De benodigde parkeerplaatsen worden hoofdzakelijk ingevuld door middel van parkeervakken voor haaksparkeren. Ten zuiden van de rijwoningen wordt voorzien in enkele parkeervakken door middel van langsparkeren. De parkeervakken zullen voldoen aan de maatvoering zoals geadviseerd in de CROW-uitgave ASVV2021. Het aantal parkeerplaatsen zal voldoen aan de parkeernormen zoals die zijn opgenomen in de Beleidsregel parkeren 2022, zoals blijkt uit navolgende tabel en het aantal parkeerplaatsen dat in voorgaande afbeelding is aangegeven (51 pp):

3.1.1 Nationale Omgevingsvisie

Voorsorterend op de inwerkingtreding van de Omgevingswet is op 11 september 2021 de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) vastgesteld en in werking getreden. Met de NOVI biedt het Rijk een duurzaam toekomstperspectief voor onze leefomgeving. Met ruim 17 miljoen mensen op ruim 41.000 m2 is het zaak goede keuzes te maken ten aanzien van ruimtebeslag, om Nederland over 30 jaar nog steeds een plek te laten zijn waar het goed wonen, werken en recreëren is.

De NOVI richt zich op die ontwikkelingen waarin meerdere nationale belangen bij elkaar komen en keuzes in samenhang moeten worden gemaakt tussen de 21 nationale belangen die in de NOVI worden onderscheiden. De belangrijkste keuzes zijn:

• De inpassing van duurzame energie(opwekking) met oog voor omgevingskwaliteit.
• Het bieden van ruimte voor een overgang naar een circulaire economie
• Woningbouw faciliteren in een stedelijk netwerk van gezonde en groene steden.
• Landgebruik meer in balans laten zijn met natuurlijke systemen.

Het realiseren van deze wensen, het benutten van kansen en het oplossen van knelpunten vraagt om samenwerking tussen overheden. Zowel bij nationale vraagstukken als bij gebiedsgerichte regionale opgaven.

In de NOVI worden een viertal prioriteiten benoemd, met de bijbehorende beleidskeuzes. De voor onderhavige wijziging van het omgevingsplan relevante keuzes worden hierna samengevat weergegeven.

1. Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie

• Nederland is in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust. We reserveren voldoende ruimte voor toekomstige waterveiligheidsmaatregelen.
• We maken de energie-infrastructuur geschikt voor duurzame energiebronnen en reserveren daarvoor ruimte.
• We passen duurzame energie in met oog voor de kwaliteit van de omgeving en combineren deze zo veel mogelijk met andere functies, zoals zonnepanelen op daken en clustering van windmolens. Voor de inpassing van duurzame energie op land worden regionale energiestrategieën opgesteld.

2. Duurzaam economisch groeipotentieel

• De Nederlandse economie verandert van karakter en is in 2050 geheel circulair en de broeikasgasemissies zijn dan met 95% gereduceerd, met 55% reductie als beoogd tussendoel in 2030.
• We zetten in op optimale (inter)nationale bereikbaarheid van steden en economische kerngebieden in het Stedelijk Netwerk Nederland.
• Overheden investeren in een aantrekkelijke, gezonde en veilige leefomgeving in steden en regio's en bevorderen een aantrekkelijk vestigingsklimaat.

3. Sterke en gezonde steden en regio's

• We versterken het Stedelijk Netwerk Nederland door de ontwikkeling van de stedelijke regio's te ondersteunen en te zorgen voor goede onderlinge en externe verbindingen. Verstedelijking koppelen we aan de ontwikkeling van de (ov-) infrastructuur en vindt plaats in de regio's waar er vraag is.
• Het Rijk hanteert een integrale verstedelijkingsstrategie. Dit is een samenhangende aanpak van wonen, werken, mobiliteit, gezondheid, veiligheid en leefomgevingskwaliteit. Zo kunnen steden zich duurzaam ontwikkelen.
• Verstedelijking vindt geconcentreerd plaats in de regio. Toe te voegen nieuwe woon- en werklocaties worden zorgvuldig en op efficiënte wijze ingepast met oog voor beschikbare ruimte en mobiliteit. Het woningaanbod in de regio's sluit aan bij de vraag naar aantallen en typen woningen, woonmilieus en prijsklasse.
• We richten de leefomgeving zo in dat deze een actieve, gezonde leefstijl en maatschappelijke participatie bevordert. We verbeteren de luchtkwaliteit, zodat in 2030 wordt voldaan aan de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie.
• We versterken het aanbod en de kwaliteit van het groen in de stad en verbeteren de aansluiting op het groene gebied buiten de stad. Een natuurinclusieve ontwikkeling van de stedelijke regio's en natuurinclusief bouwen zijn het uitgangspunt.
• We richten steden en regio's klimaatbestendig in.
• Het stedelijke mobiliteitssysteem levert een goede bereikbaarheid op. De auto, het ov, fietsen en lopen zijn onderling verknoopt. Het systeem draagt zo bij aan een gezonde leefomgeving en een gezonde leefstijl.
• Voor gebieden buiten het Stedelijk Netwerk Nederland, die liggen aan de grens van het land en/of waar vraagstukken rond bevolkingsdaling spelen, ontwikkelen de overheden gezamenlijk een integrale gebiedsgerichte aanpak.

4. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied

• Unieke landschappelijke kwaliteiten worden versterkt en beschermd. Nieuwe ontwikkelingen in het landelijk gebied voegen landschapskwaliteit toe. Omgevingsbeleid wordt landschapsinclusief.

Conclusie

Voorliggend plan sluit goed aan bij de uitgangspunten en keuzes die in de NOVI worden beschreven, door te voorzien in duurzaam ruimtegebruik, waarbij het nieuwe programma zorgvuldig wordt ingepast met oog voor wateropgaven, duurzaamheid, mobiliteit en leefomgevingskwaliteit op een braakliggend terrein in het bestaand stedelijk gebied.

3.2.1 Inleiding

Het Rijk kan met het oog op nationale belangen en die belangen die niet op een doelmatige en doeltreffende wijze door het gemeentebestuur kunnen worden behartigd instructieregels stellen over de uitoefening van taken en bevoegdheden door gemeentebesturen. Bij het wijzigen van het gemeentelijk omgevingsplan – als hier aan de orde – gelden instructieregels als opgenomen in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl). Deze instructieregels hebben betrekking op:

Afdeling 5.1 Besluit kwaliteit leefomgeving

• het waarborgen van de veiligheid (paragraaf 5.1.2);
• het beschermen van de waterbelangen (paragraaf 5.1.3);
• het beschermen van de gezondheid en het milieu (paragraaf 5.1.4);
• het beschermen van landschappelijke of stedenbouwkundige waarden en cultureel erfgoed (paragraaf 5.1.5);
• het behoud van ruimte voor toekomstige functies (paragraaf 5.1.6);
• het behoeden van de staat en werking van infrastructuur of voorzieningen voor nadelige gevolgen van activiteiten (paragraaf 5.1.7);
• het gebruik van bouwwerken (paragraaf 5.1.7a)
• het bevorderen van de toegankelijkheid van de openbare buitenruimte voor personen (paragraaf 5.1.8);

Afdeling 5.2 Besluit kwaliteit leefomgeving

• het voorkomen van belemmeringen voor het gebruik en het beheer van de hoofdspoorinfrastructuur en van Rijkswegen;
• het lozen van industrieel afvalwater op het openbaar vuilwaterriool;
• het vastleggen van een bebouwingscontour jacht en bebouwingscontour houtkap.

Hierna wordt de strekking van die instructieregels beknopt beschreven, waarna wordt ingegaan op de relevantie voor en toepassing op het beoogde planvoornemen.

3.2.2 Het waarborgen van de veiligheid

Inleiding 

In paragraaf 5.1.2 van het Bkl is voorzien in instructieregels met betrekking tot omgevingsveiligheid. De kern van deze paragraaf is dat bij het wijzigen van het omgevingsplan rekening moet worden gehouden met het belang van het voorkomen en beperken van risico's van branden, rampen en crises (verder: incidenten), het bestrijden van de gevolgen van dergelijke incidenten en de mogelijkheden van personen om zich in veiligheid te brengen wanneer zich een incident voordoet.

Deze instructieregel is opgenomen in artikel 5.2 Bkl en verder geconcretiseerd in een aantal instructieregels die zijn opgenomen in paragraaf 5.1.2 Bkl. Kort samengevat wordt in die instructieregels uitgegaan van een onderscheid in vijf kwetsbare functies: beperkt kwetsbare, kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen en beperkt kwetsbare en kwetsbare locaties. Bij het toelaten van dergelijke kwetsbare functies dient te worden getoetst aan de opgenomen instructieregels, waarbij – net als vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet – onderscheid wordt gemaakt tussen het plaatsgebonden risico en groepsrisico vanwege risicobronnen. Andersom zijn deze instructieregels ook relevant bij het toelaten van nieuwe risicobronnen nabij kwetsbare functies.

Toepassing en conclusie

In paragraaf 4.1.2 van deze motivering wordt inhoudelijk ingegaan op dit aspect. Zoals uit die paragraaf blijkt, vormt dit aspect geen belemmering voor het planvoornemen en wordt daarmee voldaan aan deze instructieregels.

3.2.3 Het beschermen van de waterbelangen

Inleiding 

Bij het wijzigen van het omgevingsplan dient rekening te worden gehouden met de gevolgen van die wijziging voor het beheer van watersystemen, volgt uit paragraaf 5.1.3 Bkl. Daarbij worden de opvattingen van de beheerder van het watersysteem betrokken. Verder is in genoemde paragraaf voorzien in instructieregels ten aanzien van primaire waterkeringen, het kustfundament, het rivierbed van en reserveringsgebieden voor grote rivieren en het IJsselmeer.

Toepassing en conclusie

Het planvoornemen is niet van invloed op primaire waterkeringen, het kustfundament, het rivierbed van of reserveringsgebieden voor een grote rivier of het IJsselmeer. In paragraaf 4.6 van deze motivering wordt inhoudelijk ingegaan op de relevante wateraspecten. Zoals uit die paragraaf blijkt, zijn geen waterbelangen in het geding en is daarover ook advies ingewonnen bij het Waterschap Limburg. Daarmee wordt voldaan aan deze instructieregels.

3.2.4 Het beschermen van de gezondheid en het milieu

3.2.5 Landschappelijke waarden, stedenbouwkundige waarden en cultureel erfgoed

3.2.6 Het behoud van ruimte voor toekomstige functies

In paragraaf 5.1.6 van het Bkl is voorzien in instructieregels die het behoud van ruimte voor toekomstige ontwikkelingen moeten borgen door te voorkomen dat in de betreffende reserveringszones ontwikkelingen plaatsvinden die die toekomstige ontwikkelingen kunnen belemmeren. Het betreft enkele concrete ontwikkelingen voor specifieke locaties zoals Mainportontwikkeling Rotterdam en de Parallelle Kaagbaan bij Schiphol, maar ook enkele meer algemene ontwikkelingen zoals reserveringsgebieden voor autowegen, autosnelwegen en hoofdspoorwegen en reserveringsgebieden voor (nieuwe) leidingen van nationaal belang. Geen van deze reserveringszones zijn van belang voor onderhavige planlocatie. Deze instructieregels vormen daarom geen belemmering voor het planvoornemen.

3.2.7 De staat en goede werking van infrastructuur en voorzieningen

Inleiding

In paragraaf 5.1.7 van het Bkl zijn enkele instructieregels gebundeld die betrekking hebben op het behoud van de staat en goede werking van infrastructuur en bepaalde voorzieningen. Het betreft voorzieningen in het kader van de landsverdediging en nationale veiligheid (o.a. militaire terreinen, laagvliegroutes voor jachtvliegtuigen, militaire radarinstallaties), grootschalige energieproductieinstallaties , Rijksvaarwegen, Communicatie-, navigatie- en radarapparatuur voor de burgerluchtvaart, landelijke fiets- en wandelroutes en hyperscale datacentra.

Toepassing en conclusie

In het buitengebied van Jabeek, op circa 2,5 kilometer afstand van de planlocatie is een installatie aanwezig (Tommerwegske 1 Jabeek) ten behoeve waarvan in de Omgevingsregeling een gebied is aangegeven waarvoor een maximaal toelaatbare hoogte van bouwwerken geldt, buiten beperkingengebieden van luchthavens. Deze aanwijzing is opgenomen in paragraaf 2.3.6 van de Omgevingsregeling, die betrekking heeft op communicatie-, navigatie- en radarapparatuur voor de burgerluchtvaart en daarbij wordt verwezen naar de instructieregel als opgenomen in artikel 5.161a Bkl. In het tweede en derde lid van dat artikel is bepaald dat het omgevingsplan binnen een dergelijk gebied geen bouwwerken mogelijk mag maken hoger dan bepaald in Bijlage XVa van het Bkl. In die bijlage wordt de installatie in Jabeek (gemeente Beekdaelen) echter niet genoemd. Volgens opgave van Luchtverkeersleiding Nederland betreft het de locatie "VOR/DME Maastricht" die wel in Bijlage XVa van het Bkl is genoemd, maar waarbij als gemeente Maastricht is genoemd in plaats van Beekdaelen.

Aanduiding gebied waarvoor de maximaal toelaatbare hoogte van bouwwerken geldt, met aanduiding van de ligging van de planlocatie

Voor die installatie geldt dat in het gebied in een straal tussen de 600 en 3.000 meter van de installatie als formule voor de toelaatbare hoogte van bouwwerken ten opzichte van NAP geldt: 86,77m + (0,01746 * afstand tussen straal r (=600 meter van baken) en de planlocatie). Voor deze locatie zou dat dan betekenen: 86,77 + (2000*0,01746) is circa 121 meter boven NAP. De maaiveldhoogte op de locatie varieert van circa 75 tot 81 meter + NAP. Daarmee resteert dan minimaal 121 - 81 = 40 meter aan toegelaten bouwhoogte. Het hoogste voorziene gebouw betreft het appartementencomplex van 4 bouwlagen. Een bouwlaag mag op basis van de bouwregels maximaal 3,4 meter hoog mag zijn. Daarmee komt de maximale bouwhoogte op nog geen 14 meter. Daarmee vormt de installatie dus geen belemmering voor de beoogde ontwikkeling en wordt voldaan aan de instructieregel.

3.2.8 Het gebruik van bouwwerken

De mogelijkheden om in een omgevingsplan regels te stellen over de te realiseren categorieën woningen zijn opgenomen in paragraaf 5.1.7a van het Bkl, dat bestaat uit één artikel (5.161c). Het kan daarbij gaan om sociale huur- en koopwoningen, geliberaliseerde woningen voor middenhuur en woningen die alleen mogen worden gebouwd in particulier opdrachtgeverschap. Indien regels worden gesteld over de te realiseren woningcategorieën, dan dient daarbij ook een termijn voor instandhouding van die woning in de betreffende categorie opgenomen, waarmee de woning voor die periode beschikbaar blijft voor de betreffende doelgroep.

Het voorgaande is mogelijk, het is op basis van het Bkl niet verplicht het type woning vast te leggen indien de beoogde woningen in de genoemde categorieën vallen. Voor de planlocatie is geen behoefte aan het vastleggen van het type te realiseren woningen en daarmee ontstaat dus geen strijdigheid met deze instructieregel.

3.2.9 het bevorderen van de toegankelijkheid van de openbare buitenruimte voor personen

Het enige artikel in paragraaf 5.1.8 van het Bkl, die betrekking heeft op het bevorderen van de toegankelijkheid van de openbare buitenruimte voor personen, bepaalt dat voor zover een omgevingsplan voorziet in nieuwe ontwikkelingen met gevolgen voor de inrichting van de openbare buitenruimte, in het omgevingsplan rekening moet worden gehouden met het belang van het bevorderen van de toegankelijkheid van die openbare buitenruimte voor personen met een functiebeperking.

Een deel van de planlocatie zal – na oplevering van de woningen – als openbare buitenruimte gaan dienen. Zoals ook blijkt uit hoofdstuk 2 van deze motivering wordt bij het ontwerp van die buitenruimte rekening gehouden met de toegankelijkheid ervan voor personen met een functiebeperking, door ondanks de hoogteverschillen in het maaiveld naast eventuele trappartijen ook te voorzien in hellingbanen met een hellingspercentage dat nog geschikt is voor gebruik voor mindervaliden. Daarmee wordt ook aan deze instructieregel voldaan.

3.2.10 Instructieregels over de uitoefening van taken voor de fysieke leefomgeving

Inleiding

In afdeling 5.2 van het Bkl zijn enkele specifieke instructieregels gebundeld omtrent de aanwijzing van gebieden in relatie tot bepaalde bevoegdheden en het stellen van eisen aan bepaalde industriële lozingen op een vuilwaterriool:

• géén regels opnemen in het omgevingsplan voor de hoofdspoorweginfrastructuur en wegen in beheer bij het Rijk die het gebruik, de instandhouding, de verbetering of de vernieuwing van die infrastructuur belemmeren (artikel 5.163 Bkl);
• het aanwijzen in het omgevingsplan van een beperkingengebied waarbinnen een omgevingsvergunningplicht beperkingengebiedactiviteit overeenkomstig het gebied dat door het dagelijks bestuur van een vervoersregio is aangewezen (art.5.164 Bkl);
• het stellen van eisen aan lozingen van industrieel afvalwater, niet afkomstig uit van een milieubelastende activiteit als aangewezen in hoofdstuk 3 van het Bal (art 5.165 Bkl);
• het aanwijzen van een bebouwingscontour jacht (art. 5.165a Bkl) en een bebouwingscontour houtkap (art. 5.165b Bkl).

Toepassing en conclusie

Gelet op de aard van de beoogde ontwikkeling en ligging van de planlocatie zijn deze instructieregels niet relevant voor de beoogde wijziging van het omgevingsplan. Voor wat betreft het aanwijzen van de genoemde bebouwingscontouren ligt het voor de hand dit in één keer voor de hele gemeente te regelen.

3.3.1 Omgevingsvisie Limburg

Provinciale Staten van Limburg hebben op 1 oktober 2021 de Omgevingsvisie Limburg vastgesteld. Die Omgevingsvisie Limburg richt zich op de langere termijn (2030-2050) en bestaat uit een thematisch deel waarin de provincie haar visie geeft op thema's als Wonen & leefomgeving, Veiligheid en gezondheid en Werklocaties. Daarnaast bestaat de visie uit een gebiedsgericht deel waarin wordt voorzien in een regiovisie voor Noord-, Midden- en Zuid-Limburg.

De provincie onderscheidt in haar nieuwe omgevingsvisie drie hoofdopgaven:

• Een aantrekkelijke, sociale, gezonde en veilige leefomgeving in zowel stedelijk c.q. bebouwd gebied als in landelijk gebied
• Een toekomstbestendige, innovatieve en duurzame economie (inclusief landbouwtransitie)
• Klimaatadaptatie en energietransitie

De provincie ziet Limburg in 2050 stevig ingebed in euregionaal verband, via goed verknoopte infrastructuren, door sociale en economische banden én door bestuurlijke samenwerking. Het is er goed leven, leren, wonen en werken, vanwege een goed vestigingsklimaat, de sterke sociale cohesie en de uitstekende omgevingskwaliteiten. Dit met welvaart, welzijn en een gezonde, leefbare en veilige leefomgeving voor alle inwoners. Om dat te bereiken is niet alleen de provincie aan zet, maar ook andere overheden, maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven én inwoners. Samen en ieder vanuit zijn eigen kracht.

Concreet ten aanzien van wonen wordt een passend aanbod van woningen nagestreefd in zowel steden als dorpen. De overgangen tussen bebouwde gebieden en het landelijk gebied zijn optimaal ingericht voor stads(kringloop)landbouw, recreatie, natuur- en landschapsbeleving en klimaatadaptieve voorzieningen.

Het maken van afwegingen omtrent het benutten van ruimte gebeurt aan de hand van de zogenoemde Limburgse principes. Voor zover relevant voor onderhavig planvoornemen gaat het over:

• het nastreven van een inclusieve, gezonde en veilige samenleving, waarbij de inrichting en ontsluiting van gebieden uitnodigt tot ontmoeten, recreëren en maatschappelijke betrokkenheid.
• De kenmerken en identiteit van gebieden staan centraal. Een gebiedsgerichte aanpak is de basis voor samenwerking met andere partijen en initiatiefnemers. Er is dus ruimte voor maatwerk.
• Meer stad, meer land. We koesteren de variatie in gebieden. Stedelijke functies worden geconcentreerd in compacte steden en dorpen. Landelijke gebieden worden als tegenhanger van de drukkere stedelijke gebieden ontwikkeld.
• Zorgvuldig omgaan met ruimte en voorraden, zowel onder- als bovengronds. We zetten in op een sociaaleconomische ontwikkeling zonder vraagstukken af te wentelen naar de volgende generaties. In onze afwegingen betrekken we naast de impact op mens, economie en welvaart ook de impact op de omgeving en het milieu. We streven naar functiecombinaties en benutten bestaande functies optimaal.

Wonen en leefomgeving

Een woningaanbod en planvoorraad waarbij vraag en aanbod goed in evenwicht zijn is benoemd als provinciaal belang. Dat evenwicht is nodig op zowel kwantitatieve als kwalitatieve aspecten. Kortgezegd: voldoende (betaalbare) woningen, op het juiste moment beschikbaar, op de juiste locatie en van de juiste kwaliteit.

De provincie wil het voorgaande graag samen met haar partners realiseren. Het streven is een leefomgeving te (blijven) bieden waar mensen zich prettig voelen en waarin mensen kunnen wonen in een zelf gekozen woning en woonomgeving, die past bij zowel hun mogelijkheden als hun levensfase. Daarbij gaat het niet alleen om de spreekwoordelijke stenen, maar door in samenhang naar woonopgaven te kijken, leggen we op wijk-/buurtniveau de juiste verbindingen tussen sociale en fysieke woonopgaven (wonen, zorg, welzijn en leefbaarheid) en een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving met gevarieerde woonmilieus. Daarmee wil men verdere segregatie voorkomen en ruimtelijk sturen door te prioriteren op inbreiding (herstructurering/ herbestemming), conform de principes van de Ladder voor duurzame verstedelijking.

Toepassing en conclusie

De beoogde ontwikkeling heeft betrekking op een woningbouwontwikkeling op een inbreidingslocatie. Door een braakliggend terrein aan de rand van het centrum van de kern Brunssum opnieuw te benutten, wordt opnieuw invulling gegeven aan onbenutte ruimte binnen een stedelijk gebied. Hiermee wordt zorgvuldig en duurzaam omgegaan met de beschikbare ruimte binnen het grondgebied van de gemeente Brunssum. Ook wordt met het planvoornemen tegemoetgekomen aan de lokale, regionaal afgestemde woningbehoefte en wordt voorzien in een openbare ruimte die ruimte biedt voor ontmoeten en recreëren. Gelet op het voorgaande sluit het plan aan bij het provinciaal beleid c.q. is het plan daarmee niet in strijd.

3.4.1 Inleiding

De Provincie Limburg heeft met het oog op provinciale belangen instructieregels opgenomen in de Omgevingsverordening Limburg (OvL). Die instructieregels zijn deels gericht aan het Waterschap Limburg en deels aan gemeenten. Niet alle instructieregels zijn relevant voor de beoogde planwijziging voor de locatie Kloosterpark te Brunssum, gelet op de aard van de ontwikkeling en de ligging van het de planlocatie. In navolgende tabel wordt aangegeven welke instructieregels van belang zijn voor de beoogde ontwikkeling c.q. de locatie waarop de ontwikkeling is voorzien. Vervolgens wordt inhoudelijk ingegaan op die relevante instructieregels.

3.4.2 Klimaatadaptatie

Inleiding 

In de motivering bij wijziging van een omgevingsplan dat een nieuwe ruimtelijke ontwikkeling mogelijk maakt moet worden beschreven op welke wijze in het plan rekening wordt gehouden met de risico's en gevolgen van klimaatverandering, welke maatregelen en voorzieningen worden getroffen om de risico's en gevolgen van klimaatverandering te voorkomen of te beperken en de afweging die daarbij is gemaakt. Bij die beschrijving wordt gebruik gemaakt van de informatie van gemeentelijke, regionale en landelijke stresstest- en overstromingskaarten en er dient in ieder geval te worden ingegaan op de risico's op wateroverlast, overstroming en droogte.

Toepassing en conclusie

De locatie is gelet op de ligging ten opzichte van beken en rivieren niet gevoelig voor overstromingen. Verder is de locatie niet gevoelig voor wateroverlast, zoals uit onderstaande uitsnede van de kaart wateroverlast uit de Klimaatatlas Parkstad Limburg blijkt. De nabijgelegen Dorpstraat is dat wel. Die straat ligt op een aanzienlijk lager peil dan de planlocatie, waardoor uitbreiding van die overlast naar de planlocatie niet reëel is. Wel is het zaak die overlast in de Dorpsstraat niet te laten toenemen door hemelwater dat binnen de planlocatie valt ook binnen de planlocatie te bergen. Ook is het niet wenselijk dat hemelwater afstroomt richting Kloosterstraat vanuit het plangebied. Er zal daarom worden voorzien in de voldoende capaciteit voor de berging van hemelwater, uitgaande van de gemeentelijke norm van minimaal 50 mm. In paragraaf 4.6 zal hier verder op worden ingegaan en daaruit blijkt dat daaraan wordt voldaan.

Uitsnede kaart wateroverlast Klimaatatlas Parkstad Limburg, geraadpleegd 3 mei 2024. Aanduiding planlocatie met de rode pin

Voor wat betreft hitte en droogte geldt dat onderstaande kaart uit de Klimaatatlas van Parkstad Limburg geen knelpunten laat zien in de vorm van grote rode hitte-eilanden. Ook wordt binnen het plangebied voorzien in een aanzienlijk aandeel groen, wat bijdraagt aan het vasthouden van water en het beperken van de omgevingstemperatuur op zonnige dagen. Verder is van belang dat de aangevraagde c.q. vergunde woningen - waarvoor de besluitvorming samen met onderhavige wijziging van het omgevingsplan gecoördineerd wordt c.q. is voorbereid - aan de buitenzijde worden voorzien van licht stucwerk en metselwerk wat de opname van warmte tijdens warme dagen beperkt ten opzichte van donkergekleurde materialen.

Uitsnede kaart hittestress Klimaatatlas Parkstad Limburg, geraadpleegd 3 mei 2024. Aanduiding planlocatie met de rode pin

Gezien het voorgaande zijn er geen onaanvaardbare risico's te verwachten in het kader van klimaatadaptief bouwen en ontwikkelen en zijn er op dit punt geen belemmeringen voor het planvoornemen. Daarmee is invulling gegeven aan deze instructieregel. In paragraaf 4.8 wordt overigens nog wat verder ingegaan op de aspecten duurzaamheid en klimaat.

3.4.3 Cultureel erfgoed: herbenutting van monumentale en beeldbepalende gebouwen

Indien een omgevingsplan nieuwe activiteiten toestaat, wordt daarbij de mogelijkheid betrokken die activiteiten onder te brengen in leegstaande monumenten of beeldbepalende gebouwen. Uit de motivering/toelichting moet blijken hoe die afweging is gemaakt.

Toepassing en conclusie

In de omgeving is geen sprake van leegstaande monumentale of beeldbepalende gebouwen waarin het beoogde programma van 26 woningen kan worden ondergebracht. Daarnaast is het wenselijk deze braakliggende locatie binnen het centrum van Brunssum na de sloop van de oude huisvestiging van basisschool De Opstap weer een nieuwe en goede invulling te geven. Overigens wordt elders binnen de gemeente wel werk gemaakt van het vinden van een nieuwe invulling van leegstaande monumentale dan wel beeldbepalende panden, zoals de voormalige Jozefschool, binnen het beschermd stadsgezicht, aan de Wieënweg. Gezien het voorgaande zijn er op dit punt geen belemmeringen voor het planvoornemen en is invulling gegeven aan deze instructieregel.

3.4.4 Wonen: planvoorraad wonen

In de motivering/toelichting bij een omgevingsplan dat nieuwe woningen mogelijk maakt wordt beschreven dat:

• 4. rekening is gehouden met de hoofdstukken 3 (Limburgse principes en algemene zonering) en 5 (wonen en leefomgeving) van de provinciale omgevingsvisie;
• 5. sprake is van behoefte in kwaliteit en kwantiteit op basis van actueel onafhankelijk regionaal behoefteonderzoek;
• 6. over de behoefte aan realisatie van deze woningen overeenstemming bestaat binnen de regio Zuid-Limburg;
• 7. het plan is opgenomen in de Plancapaciteitsmonitor Limburg;
• 8. De realisatie van de woningen beoogd is binnen 5 jaar na vaststelling van het omgevingsplan en dat, als deze termijn niet wordt gehaald, hoe en wanneer de mogelijkheid tot realisatie van deze woningen komt te vervallen.

Het beoogde programma bestaat uit maximaal 26 woningen, waarvan 15 appartementen en 11 grondgebonden woningen. Alle woningen betreffen koopwoningen rond de NHG-grens. Er is een actueel regionaal behoefteonderzoek beschikbaar, uitgevoerd door Stec in 2022 en is de ontwikkeling regionaal afgestemd en opgenomen in de Regionale Woningmarktprogrammering van Parkstad Limburg. Op de behoefte aan de woningen is ook al ingegaan in paragraaf 3.2.5.2 van deze motivering, aan de hand van de ladder voor duurzame verstedelijking. Voor het plan zijn voorts 27 woningen opgenomen in de Plancapaciteitsmonitor Limburg. Ook in het Uitvoeringsprogramma Centrum Brunssum 2020-2026 “Van visie naar realisatie” zijn voor de planlocatie 27 woningen opgenomen in het woningbouwprogramma 'Naar Balans', dat specifiek ziet op het centrum van Brunssum.

De ontwikkeling wordt gefaciliteerd via deze wijziging van het omgevingsplan met toepassing van de Tijdelijke Alternatieve Maatregel "TAM-IMRO". In het kader van de vóór 2032 af te ronden transitie van het tijdelijk (deel van het) omgevingsplan naar een integraal omgevingsplan 'nieuwe stijl' zal dit TAM-omgevingsplan moeten verwerkt in dat nieuwe omgevingsplan nieuwe stijl. Bij die omzetting zal, indien de ontwikkeling na vijf jaar nog niet is gerealiseerd, de ontwikkeling worden heroverwogen. Dat ligt echter niet in lijn der verwachting gelet op de grote behoefte aan de woningen en de keuze om deze wijziging samen met de benodigde omgevingsvergunning (ruimtelijke bouwactiviteit) gecoördineerd voor te bereiden en in procedure te brengen. Daaruit blijkt het voornemen de ontwikkeling op korte termijn te realiseren.

Gezien het voorgaande zijn er op dit punt geen belemmeringen voor het planvoornemen en is invulling gegeven aan deze instructieregel.

3.4.5 Na-ijlende effecten steenkolenwinning

In enkele gemeenten in Zuid-Limburg dient bij het mogelijk maken van de bouw van nieuwe bouwwerken via een wijziging van het omgevingsplan in de motivering/toelichting te worden beschreven op welke wijze rekening is gehouden met na-ijlende effecten van de voormalige steekolenwinning. Dit geldt ook voor de gemeente Brunssum.

Op 15 december 2016 heeft het Ministerie van Economische Zaken diverse rapporten over 'Na-ijlende gevolgen steenkolenwinning Zuid-Limburg' openbaar gemaakt. Hierin staan mogelijke gevolgen van de voormalige steenkolenmijnbouw beschreven. De mogelijke gevolgen zijn ingedeeld in categorieën (EK) van EK1 (relatief hoge kans van optreden), EK2 (relatief gemiddelde kans) tot EK3 (relatief lage kans). In de eerste twee zones is bij ontwikkelingen een nader onderzoek naar de geotechnische situatie noodzakelijk. Indien dat uit het betreffende onderzoek blijkt, dan zijn technische, stabiliserende maatregelen nodig bij een ontwikkeling. Voor de zone EK3 gelden in principe geen verplichtingen of belemmeringen, maar wordt een nader onderzoek of het inwinnen van advies van een deskundige omtrent de beoogde constructie van bebouwing wel geadviseerd.

De planlocatie is gelegen binnen het concessiegebied van de mijn Emma, nabij de concessiegrens met de mijn Hendrik. Uit de rapportage Na-ijlende gevolgen steenkolenwinning Zuid-Limburg, d.d. 31 augustus 2016, opgesteld door Ingenieurbüro Heitfeld Schetelig GmbH volgt dat binnen het plangebied geen voormalige schachten zijn gelegen en dat er ook geen gebieden zijn aangeduid met één van voornoemde categorieën (EK1-EK2-EK3). Ook laat het kaartmateriaal bij de rapportage geen opwaartse of neerwaartse boringen zien nabij de locatie.

Uitsnede kaartbeeld rapportage IHS 31 augustus 2016, aanduiding planlocatie met rode pin

Wel zijn rond het plangebied enkele zogenoemde 'drempels' ingetekend. Dit zijn ongelijkmatige zettingen die zich tijdens het ontginnen van de steenkool aan het oppervlak hebben afgetekend. Een drempel kan een indicatie geven van de mogelijke (in)stabiliteit in de ondergrond. Er wordt momenteel nog nader onderzoek gedaan naar de relatie tussen (hernieuwde) schadegevallen en de aanwezigheid van deze drempels. Vooralsnog geeft dit echter geen aanleiding af te zien van onderhavig planvoornemen in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

Uitsnede kaartbeeld rapportage IHS 31 augustus 2016, aanduiding planlocatie met rode pin

In het verleden is onder het gehele plangebied is gemijnd. Dat betekent dat het maaiveld ten gevolgen van de steenkolenwinning waarschijnlijk gelijkmatig is gedaald. Schade blijkt met name te ontstaan op de overgang tussen ontginningsgebieden en niet-ontgonnen gebied. Er worden daarom geen zodanige risico's op schade aan bebouwing voorzien dat geen sprake is van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Het kan echter niet volledig worden uitgesloten dat schade kan ontstaan door bodembeweging. Het is daarom raadzaam bij de uitwerking van het bouwplan en de fundering rekening te houden met dit aspect en ten behoeve van de uitwerking daarvan voldoende sonderingen uit te voeren om verschillen in grondstructuur en de diepteligging van draagkrachtige lagen goed in beeld te brengen, hetgeen ook uitvoering krijgt in het kader van de nog in te dienen aanvraag omgevingsvergunning voor de (technische) bouwactiviteit.

Verder is van belang dat ten zuiden van het plangebied de zogenoemde Feldbissbreuk loopt, een geologische breuk, die in onderstaande afbeelding als bruine streep nog net zichtbaar is. Momenteel is meetbaar dat de bodem ten zuiden van de breuk een opwaartse beweging maakt als gevolg van stijgend mijnwater. Ten noorden van de breuk is de bodembeweging nagenoeg nihil. Indien de differentiële zettingen zich op een relatief korte afstand kunnen manifesteren zou er schade aan bebouwing kunnen optreden. Daarom is er een potentieel invloedsgebied rondom de Feldbissbreuk aangewezen waar deze ontoelaatbare zettingsverschillen kunnen optreden. Dat gebied is in blauw aangegeven in navolgende afbeelding. Het plangebied is gelegen binnen het potentiële invloedsgebied, maar ten noorden van de breuk, in welk gebied de bodembeweging gezien het voorgaande dus nagenoeg nihil is. Ook voor dit punt geldt dat het raadzaam is extra sonderingen uit te voeren, hetgeen invulling zal krijgen in het kader van de nog in te dienen aanvraag omgevingsvergunning voor de (technische) bouwactiviteit.

Aanduiding Feldbissbreuk en invloedsgebied, aanduiding planlocatie met rode pin

Gezien het voorgaande zijn er op dit punt geen belemmeringen voor het planvoornemen en is invulling gegeven aan deze instructieregel.

3.5.1 Structuurvisie Wonen Zuid-Limburg

In deze regionale structuurvisie, die op 11 oktober 2016 is vastgesteld door de raad van Brunssum, hebben de Zuid-Limburgse gemeenten onderlinge afspraken gemaakt over de wijze waarop de transformatie van de woningvoorraad in Zuid-Limburg gestalte dient te krijgen. De woningmarkt in Zuid-Limburg heeft te maken met een kwantitatieve én kwalitatieve mismatch: er zijn ten tijde van vaststellen van de structuurvisie te veel woningen en het woningaanbod sluit niet meer aan op de op dat moment voorziene toekomstige vraag. Daarom worden er afspraken gemaakt over een gezamenlijke aanpak.

In de visie wordt op hoofdlijnen de gewenste kwaliteitsslag beschreven die nodig is om het aanbod beter aan te laten sluiten op de vraag. De belangrijkste conclusies hierbij zijn, dat de grootste problemen thans optreden in het particulier bezit en dat er naar verhouding meer huurwoningen gewenst zijn. Kansrijke doelgroepen zijn onder meer jongeren, ouderen en zorgbehoevenden.

Het belangrijkste uitgangspunt daarbij is evenwel dat de woningvoorraad in omvang niet meer mag groeien, dit om te voorkomen dat de leegstand toeneemt. Leegstand leidt tot verloedering en ook tot waardedaling. Dit basisprincipe leidt ertoe dat nieuwe toevoegingen aan de woningvoorraad zullen moeten worden gecompenseerd, hetzij met sloop, hetzij met het schrappen van harde bouwtitels, hetzij met een financiële bijdrage (waarmee sloop kan worden gefinancierd).

Voor iedere gemeente wordt daarom aan de hand van actuele demografische gegevens en leegstandscijfers een transformatieopgave afgesproken, zijnde de kwantitatieve koers die de gemeente dient te varen. Die kwantitatieve koers moet worden beschouwd als richtinggevend wat betreft het maken van beleidsmatige keuzes en niet als een harde slooptaakstelling. De transformatieopgave wordt tweejaarlijks herijkt. Gemeenten worden verplicht een woningbouwprogrammering op te stellen welke is geënt op zowel de kwalitatieve en kwantitatieve woonopgaven.

In de Structuurvisie Wonen Zuid-Limburg staat de transformatieopgave per gemeente centraal in de ontwikkeling van de woningvoorraad. Om de gewenste kwantitatieve omvang van de woningvoorraad te bepalen wordt de transformatieopgave per gemeente uit de Woonmonitor gebruikt als de kwantitatieve koersbepalende opgave om te komen tot een gezonde woningmarkt met voldoende marktspanning. De transformatieopgave wordt bepaald door de combinatie van de leegstand in de woningvoorraad (minus een gezonde frictieleegstand van 2%) en de huishoudensontwikkeling. De transformatieopgave die per gemeente tweejaarlijks wordt vastgesteld, is een koersbepalende opgave voor de ontwikkeling van de woningvoorraad en is beleidsneutraal. Het betreft daarmee geen afdwingbare bouw- of sloopopgave.

Aan de structuurvisie liggen drie onderzoeken ten grondslag. Het betreft de onderzoeken 'Woonmilieus in Zuid-Limburg' (Companen), 'Woonmilieu Zuid-Limburg fase 2' (Atrivé) en het 'Regionaal afwegingskader wonen Maastricht-Heuvelland' (Stec-groep). De onderzoeken hebben geleid tot de volgende algemene inzichten:

Woonmilieus:

Er zijn drie milieus in deze woonregio: stedelijk, suburbaan en landelijk:

• stedelijk milieu: meer vraag dan aanbod, opletten voor gevolgen rest van de gemeente/regio;
• suburbaan milieu: meer aanbod dan vraag, sterk verdunnen (met name in de particuliere voorraad), inzetten op kwaliteit en transformatie;
• landelijk milieu: in evenwicht, maar leegstand op de loer, inzetten op verbetering/vernieuwing.

Kansen:

• Kansen liggen in goedkope huur (onder liberalisatiegrens) en middeldure huur;
• kansen in extramuralisering/wonen met zorg (met name bestaand vastgoed interessant);
• kansen voor bijzondere exclusieve woonvormen, zoals wonen op het water, collectief particulier opdrachtgeverschap en wonen in een kerk of kasteel. Het risico op ontwrichting van de reguliere woningmarkt is hier relatief klein);
• kansen in studentenhuisvesting.

Afspraken:

In de regio zijn de volgende afspraken gemaakt:

• Schrappen van programma dat geen toegevoegde waarde meer heeft;
• transformatieopgave tweejaarlijks vaststellen per gemeente;
• herinvulling waardevol bestaand vastgoed (zoals monumenten) heeft prioriteit;
• compensatie verplicht bij nieuwe initiatieven (in deze volgorde):
  • 1. slopen;
  • 2. financiële compensatieregeling;
  • 3. gemeente neemt sloopverplichting over en voert deze uit binnen de raadstermijn;
  • 4. schrappen bestaande plancapaciteit: 1 nieuwe woning tegen 4 bestaande woningen (bij monumenten 1 op 1).

Toepassing en conclusie

Met het planvoornemen worden 26 woningen gerealiseerd in het bestaand bebouwd gebied in een stedelijk milieu. Zoals uit de onderbouwing als opgenomen in paragraaf 3.2.5.2 blijkt, wordt met het planvoornemen zowel kwalitatief en kwantitatief voorzien in de behoefte en heeft ook subregionaal afstemming plaatsgevonden nu deze aantallen (nog steeds) in de regionale woningmarktprogrammering zijn opgenomen. Daarmee wordt voldaan aan de beleidsafspraken die zijn gemaakt de Structuurvisie Wonen Zuid-Limburg.

Voor nieuwe initiatieven geldt dat de toename van woningen ingevolge de Structuurvisie Wonen Zuid-Limburg in beginsel dient te worden gecompenseerd conform de daarin beschreven compensatiesystematiek. Op dit punt is echter van belang dat op 19 januari 2021 de beleidsregel 'Ruim baan voor goede woningbouwplannen 2021' is vastgesteld door de gemeenteraad van Brunssum, net als door de gemeenteraden van de overige Zuid-Limburgse gemeenten. In navolgende paragraaf 3.5.2 wordt ingegaan op deze beleidsregel en daaruit blijkt kortgezegd dat geen compensatie noodzakelijk is.

Daarmee past het planvoornemen binnen de kaders van de Structuurvisie Wonen Zuid-Limburg.

3.5.2 Beleidsregel ruim baan voor goede woningbouwplannen 2021

De beleidsregel 'Ruim baan voor goede woningbouwplannen 2021' is door de gemeenteraad van Brunssum vastgesteld op 19 januari 2021.

Op grond van deze nieuwe beleidsregel hoeven 'goede woningbouwplannen' niet meer te worden gecompenseerd (door middel van sloop of een financiële bijdrage). Of sprake is van een goed woningbouwplan wordt bepaald aan de hand van drie criteria:

• Het plan heeft maatschappelijke meerwaarde;
• Het plan is planologisch aanvaardbaar;
• Het plan is (sub)regionaal afgestemd.

Het plan heeft maatschappelijke meerwaarde

Voor dit criterium geldt als ruimtelijk uitgangspunt dat een inbreiding boven een uitbreiding gaat. Daarnaast beschikt een plan over een maatschappelijke meerwaarde, als het plan bijvoorbeeld aantoonbaar bijdraagt aan de verbetering van de leefbaarheid in centra en kernen, wanneer sprake is van herstructurering of vervangingsbouw, of als bestaand waardevol vastgoed wordt hergebruikt middels passende woningbouw. Verder is het van belang dat een plan voorziet in de lokale woonbehoefte.

Met deze ontwikkeling krijgt de sinds enkele jaren braakliggende locatie weer een nieuwe invulling nadat het voormalige schoolgebouw en de gymzaal van basisschool De Opstap is gesloopt. Het opnieuw invullen van deze locatie met onder meer ook een aanzienlijk aandeel openbaar groen draagt bij aan een verbetering van de leefbaarheid. Ook het wegnemen van onbenutte plancapaciteit voor andere functies op deze locatie draagt indirect bij aan een verbetering van de leefbaarheid, omdat daarmee een bijdrage wordt geleverd aan de gewenste clustering van dergelijke functies in het centrumgebied. Zoals in voorgaande paragrafen reeds is onderbouwd wordt ook voorzien in de lokale woonbehoefte. Het beoogde plan heeft daarmee een maatschappelijke meerwaarde.

Het plan is planologisch aanvaardbaar

In dit verband dient de beoogde ontwikkeling te voldoen aan de systematiek van de 'Ladder van duurzame verstedelijking' (zie paragraaf 3.2.5.2). Dit betekent dat een plan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, een beschrijving dient te bevatten van de kwalitatieve en kwantitatieve behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het plan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering bevat waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Zoals reeds aangegeven in paragraaf 3.2.5.2 is onderhavig planvoornemen aan te merken als een nieuwe 'nieuwe stedelijke ontwikkeling'. Uit de in die paragraaf opgenomen motivering blijkt dat met onderhavig planvoornemen invulling wordt gegeven aan de kwalitatieve en kwantitatieve woningbehoefte. Ook voor het overige blijkt uit voorliggende motivering dat wordt voorzien in een evenwichtige toedeling van functies aan locaties en dat het plan daarmee planologisch aanvaardbaar is.

Het plan is (sub)regionaal afgestemd

Tenslotte geldt als derde criterium dat een (sub)regionale afstemming dient plaats te vinden waarmee het plan aan de Regionale Woningmarktprogrammering wordt toegevoegd. Ook daaraan wordt voldaan nu de ontwikkeling reeds is opgenomen in de Woningmarktprogrammering.

Conclusie

Gezien het voorgaan voldoet onderhavig planvoornemen aan de voornoemde drie criteria: maatschappelijke meerwaarde, planologisch aanvaardbaar en (sub)regionale afstemming. Daarmee valt onderhavig planvoornemen aan te merken als een 'goed woningbouwplan' en is geen compensatie nodig.

3.6.1 Structuurvisie Brunssum

In de door de gemeenteraad op 2 november 2009 vastgestelde Structuurvisie staat hoe de gemeente tot het jaar 2025 om zal gaan met toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen, zoals wonen, ondernemen, wijkvoorzieningen, verkeer en recreëren. Deze visie vormt de richtlijn voor alle toekomstige bestemmingsplannen en afwijkingsmogelijkheden.

In de Structuurvisie geeft de gemeente aan welke maatregelen zij zal gaan nemen om de negatieve effecten die gepaard gaan met vergrijzing en ontgroening zoveel mogelijk te beperken. Deze demografische ontwikkelingen hebben namelijk grote gevolgen voor de woningvoorraad, economie en het voorzieningenniveau. Voornoemde maatregelen zijn met name gericht op het behouden en versterken van het woon- en leefklimaat binnen de verschillende wijken van Brunssum en het versterken van ‘schone’ werkgelegenheid, waarbij goede bereikbaarheid en aansluiting op de regionale infrastructuur van groot belang is.

De Structuurvisie is voorts opgebouwd uit de 5 thema's: Wonen, Werken, Voorzieningen, Recreatie/natuur/milieu en Verkeer. Hiervan zijn is het thema Wonen het meest van belang voor de beoogde ontwikkeling.

Wonen

De beleidsambities zijn met name gericht op het behouden en versterken van de gemeente als onderscheidende, kwalitatief goede woonplek. Brunssum moet ook in 2025, mede in het licht van de veranderende demografische omstandigheden, niet alleen een aantrekkelijke woongemeente zijn, maar ook een gemeente waar goed geleefd kan worden. Ontwikkelingen binnen de woningvoorraad, de werkgelegenheid, de voorzieningen, de sociaal-maatschappelijke structuur, de ruimtelijke structuur, de recreatie en het verkeer dienen met elkaar bij te dragen aan het bereiken van het noodzakelijke en toekomstbestendige woon- en leefklimaat. De Kloosterstraat is expliciet genoemd als woningbouwlocatie waarvoor de gemeente zich wil inzetten, omdat ten tijde van het vaststellen van de structuurvisie al werd voorzien dat de school de locatie zou verlaten in verband met de realisatie van de Brede School aan de Prins Bernhardstraat en het gebouw zou worden gesloopt. In de structuurvisie wordt uitgegaan van grondgebonden woningen.

Toepassing en conclusie

Het planvoornemen draagt bij aan de leefbaarheid binnen de gemeente Brunssum en voorziet in de gewenste woningbouw als reeds voorzien in de structuurvisie uit 2009. Door nu opnieuw invulling te geven aan een nog braakliggend terrein wordt een positieve bijdrage geleverd aan de ruimtelijke structuur ter plaatse. De Structuurvisie Brunssum 2025 levert geen belemmeringen op voor onderhavig planvoornemen, integendeel zelfs, het planvoornemen draagt op een positieve wijze bij aan de uitgangspunten en beleidsambities zoals genoemd in de Structuurvisie Brunssum 2025.

3.6.2 Masterplan Brunssum Centrum

De gemeente Brunssum heeft in 2008 het Masterplan Brunssum Centrum vastgesteld. Hierin is een ruimtelijke ontwikkelingsvisie neergelegd voor het centrum van Brunssum. Het doel van het masterplan 'Bruisend Brunssum' is om door middel van herstructurering en herontwikkeling tot een opwaardering van het centrum te komen. In het masterplan wordt een twaalftal deelgebieden onderscheiden waar een ontwikkeling wordt voorzien. Eén van die deelgebieden betreft onderhavige ontwikkellocatie aan de Kloosterstraat.

Kaart met aanduiding deelprojecten, onderhavige locatie is aangeduid met het cijfer 4

In het masterplan wordt nog uitgegaan van een invulling met maximaal 27 grondgebonden woningen en ondergrondse parkeervoorzieningen. Gelet op die beoogde invulling is in het geldende bestemmingsplan "Centrum" (als onderdeel van het tijdelijk deel van het omgevingsplan) ook al voorzien in een wijzigingsbevoegdheid.

Toepassing en conclusie

De beoogde ontwikkeling sluit nog altijd aan bij de in 2008 in het Masterplan beoogde herinvulling van deze locatie met woningbouw. Wat niet meer geheel aansluit bij het Masterplan is het type woningbouw. Naast 11 grondgebonden woningen wordt namelijk voorzien in 15 appartementen en ook zal niet worden voorzien in ondergronds parkeren. Zoals uit deze motivering blijkt sluit het gewijzigde programma met deels appartementen wel aan bij de huidige kwantitatieve en kwalitatieve behoefte aan woningen, zoals blijkt uit paragraaf 3.2.5.2 van deze motivering. Ook is daarbij van belang dat de ontwikkeling moet worden bezien in het kader van de herijking van de woningbouwprogrammering voor het centrum en directe omgeving als opgenomen in het Uitvoeringsprogramma voor het centrum, als aangehaald in voornoemde paragraaf 3.2.5.2. Hoewel het programma op onderdelen afwijkt van hetgeen in 2008 voor deze locatie werd voorzien, wordt wel invulling gegeven aan de destijds benoemde opgave: het opnieuw invulling geven aan deze vrijkomende locatie met woningbouw. Voor wat betreft het type woningen geldt dat anno 2024 de kwantitatieve en kwalitatieve behoefte is gewijzigd en dat onderhavige ontwikkeling aansluit bij die behoefte. Daarmee sluit de beoogde ontwikkeling goed aan op de uitgangspunten van het Masterplan en wordt vanuit het oogpunt van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties juist beter aangesloten bij de behoefte anno 2024 dan in 2008 kon worden voorzien.

3.6.3 Regionale en lokale Woonvisie 2023 - 2028, gemeente Brunssum

Op 11 juli 2023 heeft de gemeenteraad de nieuwe woonvisie vastgesteld. Net als de vorige woonvisie betreft het een visie die een regionaal deel bevat (niveau Parkstad Limburg), maar ook voorziet in een lokale invulling op gemeentelijk niveau. De Woonvisie heeft als oogmerk (motto): “Kansrijk wonen voor iedereen, nu en in de toekomst”. Dit is verwerkt in 3 strategieën, die ieder zijn uitgewerkt op regionaal en lokaal niveau. Kwaliteit en vernieuwing staan daarbij centraal en er is - meer dan voorheen - de samenhang met andere beleidsvelden zoals leefbaarheid, zorg en duurzaamheid belicht.

De Woonvisie gaat uit van 3 strategieën, die zijn uitgewerkt in een regionale visie en de lokale uitwerking:

• 1. Kansrijk wonen
• 2. Kansrijke woonomgeving
• 3. Nu en in de toekomst

Anders dan voorheen gaat de behoefte aan herstructurering niet meer uit van een de krimpgedachte, maar van de behoefte aan vernieuwing en kwaliteit. Daarbij is het vertrekpunt dat iedereen die in Parkstad c.q. Brunssum wil wonen een passende woning moet kunnen vinden. Dat vraagt om een woningmarkt die evenwicht biedt tussen vraag en aanbod, zowel kwantitatief als kwalitatief.

Zoals uit eerdere paragrafen blijkt is er naar de meest recente inzichten voor Brunssum behoefte aan het beoogde programma van 15 levensloopbestendige appartementen, 5 levensloopgeschikte patiowoningen en 6 grondgebonden gezinswoningen onder de NHG-grens, zoals gemotiveerd aan de hand van de ladder voor duurzame verstedelijking in paragraaf 3.2.5.2 van deze motivering. Onderhavig planvoornemen past daarmee goed binnen de actuele regionale en gemeentelijke woonvisie.

3.6.4 Ambitiedocument Duurzame Ontwikkeling Brunssum Centrum

Op 21 december 2021 heeft de gemeenteraad van Brunssum als uitwerking van de pijler 'verduurzaming' onder de Centrumvisie voor Brunssum het Ambitiedocument Duurzame Ontwikkeling Brunssum Centrum vastgesteld. De beoogde vernieuwing van het centrum is immers een unieke kans om tot een (meer) duurzaam en circulair stadshart te komen. Toekomstbestendige en duurzame gebouwen en een duurzame openbare ruimte, meervoudig en efficiënt ruimtegebruik, een aantrekkelijk en gezond woon- en leefklimaat vormen daarvoor de basis, net als een vernieuwd economisch perspectief.

Het ambitiedocument gaat achtereenvolgens in op duurzame energie, groen, water en circulariteit en benoemd vervolgens een aantal concrete ambities op deze aspecten:

• Optimaal benutten van daken, bijvoorbeeld als 'groen uitzicht' voor omliggende, hoger gelegen woningen in combinatie met kansen voor biodiversiteit, maar ook voor het opwekken van duurzame energie op daken waarop een uitzicht is.
• Groene en functionele gevels die bijvoorbeeld bijdragen aan het voorkomen dan wel beperken van hittestress en belevingswaarde kunnen toevoegen.
• Door middel van het toevoegen van groen en/of water in de openbare ruimte de beleving van het gebied verbeteren en meer gelegenheid bieden voor ontmoeten.
• Door onder meer isolatie en toepassing van duurzame energie meer energiezuinigheid bewerkstelligen.
• Een circulaire economie als uitgangspunt voor de centrumvisie, door onder meer toepassing van herbruikbare materialen, ketensamenwerkingen van bedrijven (op lokaal niveau), etc.

Het planvoornemen heeft betrekking op een nieuwe duurzame invulling van een braakliggend terrein binnen het centrum van Brunssum. In het verleden was het terrein grotendeels bebouwd en verhard. De als onderdeel van het plan voorziene openbare ruimte bestaat voor een aanzienlijk aandeel uit groen, zoals ook blijkt uit de inrichtingstekening die in paragraaf 2.1 van deze motivering is opgenomen. In die openbare ruimte wordt ook voorzien in voldoende bergingscapaciteit voor hemelwater. Deels zal waterberging zichtbaar plaatsvinden in wadi's, deels zal dat ondergronds gebeuren. In het groen zal ook worden voorzien in (natuurlijke) speelgelegenheid en in de aanleg van paden met onder meer een knuppelbrug over de wadi, waardoor belevingswaarde en gelegenheid voor ontmoeten wordt toegevoegd, ook voor omliggende bestaande woningen. Ook de bij de grondgebonden woningen voorziene Delftse stoepjes kunnen bijdragen aan 'ontmoeten'.

Er zal niet worden voorzien in groene daken. Voor wat betreft het appartementencomplex geldt dat dit ten aanzien van omliggende bebouwing geen meerwaarde biedt, nu het dak niet zichtbaar is voor omliggende gebouwen. Bovendien is het dak nodig voor het plaatsen en goed kunnen onderhouden van de te plaatsen zonnepanelen en technische installaties. Voor wat betreft duurzame energie is van belang dat extra zonnepanelen worden geplaatst om in combinatie met en beperking van de energiebehoefte het primair fossiel energiegebruik te beperken tot minder dan 10%. Ook zal niet worden voorzien in groene gevels, maar is wel voorzien in een ruim aandeel groen binnen het plangebied. Voor wat betreft hittestress c.q. het beperken daarvan is - naast het ruime aandeel groen binnen het plangebied - wel bewust gekozen voor licht stucwerk en metselwerk in plaats van donkere kleuren.

Gezien het voorgaande wordt conform het ambitiedocument voorzien in toekomstbestendige en duurzame gebouwen en een duurzame openbare ruimte, efficiënt ruimtegebruik door herinvulling van een braakliggende locatie in het centrum en een aantrekkelijk en gezond woon- en leefklimaat.

4.1.1 Inleiding

In het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties is van belang de gevolgen van de beoogde ontwikkeling voor de fysieke leefomgeving te beoordelen. Daarbij zijn de gevolgen van het planvoornemen voor de omgeving relevant, maar ook de invloed van die omgeving op (de locatie van) de beoogde ontwikkeling. Die aspecten komen hierna aan de orde. Voor een belangrijk deel van deze aspecten geldt dat instructieregels vanuit het Rijk en/of provincie aan de orde zijn aan de hand waarvan die beoordeling dient plaats te vinden. Deze instructieregels zijn reeds beschreven in Hoofdstuk 3 van deze motivering, hierna vindt de inhoudelijk toetsing plaats. Ook wordt ingegaan op andere aspecten waarvoor geen instructieregels zijn gesteld door het Rijk of de provincie maar die wel van belang zijn voor de beoordeling of de beoogde wijziging van het omgevingsplan voorziet in een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

4.1.2 Omgevingsveiligheid

De voorziene woningen zijn aan te merken als kwetsbare gebouwen, er worden geen mogelijkheden geboden voor het realiseren van zeer kwetsbare gebouwen.

In de directe omgeving zijn géén risicobronnen gelegen volgens het Register Externe Veiligheid. Op grotere afstand (>900 meter) vinden wel milieubelastende activiteiten met externe veiligheidsrisico's plaats (o.a. een ammoniakkoelinstallatie aan de Molenvaart en opslag van gevaarlijke stoffen aan de Boschstraat), maar voor deze risicobronnen geldt dat de contouren van het plaatsgebonden risico en aandachtsgebieden met betrekking tot het groepsrisico de planlocatie niet overlappen. De meest nabijgelegen gasleiding waarop de instructieregels van toepassing zijn ligt op circa 1 kilometer ten zuiden van de locatie. Daarmee ligt de locatie ook buiten de aandachtsgebieden behorende bij die leiding.

Uitsnede kaartbeeld Register Externe Veiligheid via de Atlas Leefomgeving met aanduiding planlocatie met de blauwe pin

De Buitenring Parkstad Limburg (N300) maakt geen onderdeel uit van het Basisnet, maar er vindt wel vervoer van gevaarlijke stoffen plaats over die weg. Daarbij gaat het voornamelijk om bevoorrading van tankstations en transport van categorieën LF1, LF2 en GF3. De bijbehorende invloedsgebieden bedragen 45 meter voor LF1 en LF2 en 355 meter voor GF3. Daarom is de N300, die is gelegen op circa 900 meter afstand van de locatie, niet van invloed op de planlocatie.

Daarnaast is het zwembad De Bronspot nog relevant. Dit zwembad ligt direct ten zuiden van de locatie. Vooralsnog maakt het zwembad gebruik van natriumhypochloriet ('chloor'). Daarvoor gelden formeel geen plaatsgebonden risicocontouren, maar zo'n opslag kent wel een invloedsgebied (1% letaal) dat volgens de 'Leidraad risico-inventarisatie gevaarlijke stoffen' een zone van 90 meter vanaf de opslag beslaat. Die zone overlapt de locatie gedeeltelijk. Het zwembad zal medio 2025 echter worden gerenoveerd, waarbij zal worden overgestapt op een ander wijze van waterbehandeling, zonder 'chloor' (zoutelektrolyse), waardoor de risico's die samenhangen met de chlooropslag komen te vervallen.

Voor zover deze renovatie niet (op korte termijn) plaatsvindt is van belang dat de te realiseren woningen 'reguliere' woningen betreffen, waarmee wordt bedoeld dat de woningen niet zijn aan te merken als zeer kwetsbare gebouwen, waardoor mag worden uitgegaan van een goede zelfredzaamheid van de bewoners. De woningen zijn zowel via de voorzijde als de achterzijde te verlaten, waardoor altijd in twee richtingen kan worden gevlucht en daarbij is van belang dat de voorzijde van de risicobron af is gekeerd en waardoor ook in de juiste richting (van de bron af) kan worden gevlucht, mocht dat nodig zijn. Daarnaast is het wenselijk de ventilatie van de woningen centraal kan worden uitgeschakeld, waarin ook wordt voorzien. Daarmee worden de gevolgen van een incident met chloor bij het zwembad zoveel mogelijk voorkomen dan wel beperkt en is geen sprake van onacceptabele risico's.

Voor het overige gelden voor de planlocatie geen aandachtspunten vanuit het oogpunt van omgevingsveiligheid, zoals overstromingsrisico's of risico's op natuurbranden.

Conclusie

Gezien het voorgaande vorm het aspect omgevingsveiligheid geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van het plan en bestaat geen aanleiding ten behoeve van de wijziging van het omgevingsplan nader onderzoek te doen.

4.1.3 Kwaliteit van de buitenlucht

De beoogde wijziging van het omgevingsplan voorziet in het mogelijk maken maximaal 26 woningen op de locatie aan de Kloosterstraat. Aangezien het gaat om niet meer dan 1.500 woningen, is sprake van een 'standaardgeval' dat niet in betekenende mate bijdraagt aan de luchtverontreiniging en is voor de beoogde planwijziging geen verder onderzoek naar de gevolgen van die wijziging voor de kwaliteit van de buitenlucht nodig.

Verder is van belang ten aanzien van de kwaliteit van de buitenlucht, uitgaande van kaartmateriaal van het RIVM over 2022 (jaargemiddelde) als beschikbaar via de Atlas Leefomgeving ten tijde van het opstellen van deze rapportage, de volgende cijfers beschikbaar zijn over de luchtkwaliteit binnen het plangebied:

• fijnstof (PM2,5) : circa 8,2 µg/m3 (norm is 25, WHO-advieswaarde 2021 is 5);
• fijnstof (PM10) : circa 15,1 µg/m3 (norm is 40, WHO-advieswaarde 2021 is 15);
• stikstofdioxide (NO2) : circa 11,5 µg/m3 (norm is 40, WHO-advieswaarde 2021 is 10).

Gezien voorgaande cijfers voldoet de kwaliteit aan de normen (EU-grenswaarden, tevens vastgelegd als omgevingswaarden in paragraaf 2.2.1.1 Bkl), maar niet aan de door de World Health Organisation (WHO) geadviseerde norm. Daarbij wordt volledigheidshalve opgemerkt dat de advieswaardes door de WHO eind 2021 zijn aangescherpt (PM2,5 was 10 µg/m3, PM10 was 20 µg/m3 en NO2 was 40 µg/m3). Aan de tot voor kort geadviseerde waarden wordt dus wel voldaan. De concentraties laten ook al enkele jaren een daling zien. Daarnaast wordt in het kader van het Schone Lucht Akkoord in Nederland gewerkt aan de ambitie om de luchtkwaliteit permanent te verbeteren. Daarbij wordt een gezondheidswinst van 50% in 2030 nagestreefd, ten opzichte van de situatie in 2016. Een verdere verslechtering van de kwaliteit van de buitenlucht ligt daarom niet in lijn der verwachtingen.

Conclusie

Zoals uit het voorgaande blijkt, draagt het planvoornemen niet in betekende mate bij aan de luchtverontreiniging en is voor de beoogde planwijziging geen verder onderzoek naar de gevolgen van die wijziging voor de kwaliteit van de buitenlucht nodig.

4.1.4 Geluid

Geluid door activiteiten - invloed planvoornemen op de omgeving

Het planvoornemen bestaat uit het mogelijk maken van 26 woningen / woonruimten. Voor geluid vanwege woningen gelden geen instructieregels, zoals reeds is aangegeven in paragraaf 3.2.4.3 van deze motivering. Toch wordt dit aspect in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties beschouwd. Relevant zijn geluid vanwege het verkeer dat de nieuwe woningen genereren. Dit aspect komt hierna aan de orde in samenhang met wegverkeerslawaai. Daarnaast is van belang dat de woningen voor de koeling en verwarming worden voorzien van warmtepompen. Naar de geluidsbelasting van die pompen op de nieuwe en omliggende bestaande woningen is onderzoek verricht. Daarbij is zowel de geluidsbelasting van iedere pomp op zichzelf getoetst aan het Besluit bouwwerken leefomgeving als de aanvaardbaarheid van de cumulatieve geluidsbelasting van alle warmtepompen samen.

Uit dit door Aelmans uitgevoerde onderzoek d.d. 18 november 2024, met kenmerk ROM230095.001.001.002/JME, dat als Bijlage 1 is toegevoegd aan deze motivering, blijkt dat de alle warmtepompen afzonderlijk voldoen aan het bepaalde in de Besluit bouwwerken leefomgeving. Voor de grondgebonden woningen betekent dit dat de geluidsbelasting van de buitenunits van de warmtepompen op de perceelsgrens met een naastgelegen perceel met een woonfunctie maximaal 40 dB bedraagt. Voor het appartementencomplex betekent dit dat de geluidsbelasting van buitenunits van de warmtepompen op te openen ramen en deuren van niet-gemeenschappelijke ruimten van het gebouw niet meer bedraagt dan 40 dB.

Voor wat betreft de cumulatieve belasting van alle buitenunits van de warmtepompen samen blijkt uit de rapportage van Aelmans dat de cumulatieve geluidsbelasting op diezelfde beoordelingspunten beneden de 40 dB blijft. Daarmee kan worden gesteld dat wordt voorzien in een aanvaardbaar woon- en leefklimaat en dat geen maatregelen noodzakelijk zijn om de geluidsbelasting te reduceren tot een aanvaardbaar niveau.

Geluid door activiteiten - invloed omgeving op het planvoornemen

Het planlocatie wordt hoofdzakelijk omgeven door gebouwen en gronden met een woonfunctie, met uitzondering van de kerk en zwembad de Bronspot. Van de kerk hoeft redelijkerwijs geen onaanvaardbare geluidhinder te worden verwacht. Uitgaande van de nog altijd veel gebruikte uitgave Bedrijven en milieuzonering geldt voor kerkgebouwen een richtafstand van 30 meter voor geluid ten opzichte van een rustig woongebied en 10 meter ten opzichte van een gemengd gebied zoals hier aan de orde. De afstand tussen het kerkgebouw en de grondgebonden woningen bedraagt meer dan 30 meter. De afstand tussen het kerkgebouw en het appartementencomplex bedraagt circa 25 meter. Daarmee wordt voldaan aan de richtafstand van 10 meter. Verder is in het omgevingsplan gemeente Brunssum voorzien in een (tijdelijke) regeling voor geluid door activiteiten in hoofdstuk 22 (de zogenoemde bruidsschat). Daarmee wordt er in voorzien dat geluid door activiteiten op de planlocatie aanvaardbaar is en blijft. Die regels komen grotendeels overeen met de tot 1 januari 2024 geldende regels uit het Activiteitenbesluit. Daarbij is ook van belang dat de locatie in het verleden een invulling heeft gehad met geluidgevoelig gebouwen (onderwijsgebouwen) en de realisatie van nieuwe geluidgevoelige gebouwen nog altijd mogelijk is op basis van het geldende bestemmingsplan / omgevingsplan, op kortere afstand van de kerk dan de beoogde nieuwe woningen. Daarmee wordt - voor zover al aan de orde - de geluidruimte van de kerk niet ingeperkt. Voor zover sprake is van het luiden van klokken dat niet is gereguleerd (oproepen tot gebed / de mis) geldt dat dit zodanig beperkt voorkomt (hooguit enkele malen per week en dan kortdurend) dat dit niet leidt tot onaanvaardbare geluidhinder.

Voor wat betreft het zwembad De Bronspot geldt dat voor zwembaden uitgaande van voornoemde VNG-brochure een richtafstand geldt van 50 meter ten opzichte van rustige woongebieden en 30 meter ten opzichte van een gemengd gebied zoals hier aan de orde. De afstand van het zwembad tot het appartementencomplex bedraagt meer dan 50 meter, de afstand tot de patiowoningen circa 40 meter. De afstand tot de rijwoningen bedraagt circa 20 meter.

In de huidige situatie zijn er op het dak dan wel aan de gevel van zwembad de Bronspot, of anderszins nabij de grens tussen de planlocatie en het zwembad geen technische installaties aanwezig die geluid veroorzaken. Ook is geen sprake van een buitenruimte waar activiteiten plaatsvinden die geluid veroorzaken (ligweide, parkeren, terras, etc). Ook voor het zwembad geldt dat in het omgevingsplan gemeente Brunssum is voorzien in een (tijdelijke) regeling voor geluid door activiteiten in hoofdstuk 22 (de zogenoemde bruidsschat). Daarmee wordt er in voorzien dat geluid door activiteiten op de planlocatie aanvaardbaar is en blijft. Die regels komen grotendeels overeen met de tot 1 januari 2024 geldende regels uit het Activiteitenbesluit. Daarbij is ook van belang dat de locatie in het verleden een invulling heeft gehad met geluidgevoelig gebouwen (onderwijsgebouwen) en de realisatie van nieuwe geluidgevoelige gebouwen nog altijd mogelijk is op basis van het geldende bestemmingsplan / omgevingsplan, op kortere afstand van het zwembad dan de nieuwe woningen. Daarmee wordt - voor zover al aan de orde - de geluidruimte van het zwembad niet ingeperkt.

Geluid door wegen

Door Aelmans is een akoestisch onderzoek uitgevoerd om de geluidbelasting van omliggende wegen met een verkeersintensiteit van meer dan 1.000 motorvoertuigbewegingen per etmaal (kalenderjaargemiddelde) op de gevels van de nieuwe woningen te kunnen bepalen. Aangezien voor de omliggende wegen nog geen geluidaandachtsgebieden zijn bepaald aan de hand van de basisgeluidemissie, is op basis van het overgangsrecht uitgegaan van wegen binnen de vaste afstanden die zijn genoemd in de Omgevingsregeling. Uit dit onderzoek d.d. 18 november 2024, met kenmerk ROM230095.001.001.R1/JME, dat als Bijlage 2 bij deze motivering is gevoegd, blijkt dat op geen van de beoordelingspunten op de gevels van de nieuwe woningen de standaardwaarde van 53 dB wordt overschreden. Om die reden hoeft ook de gecumuleerde geluidsbelasting en de gezamenlijke geluidsbelasting niet te worden bepaald.

Het aantal te verwachten verkeersbewegingen op de nieuw te realiseren erftoegangsweg op de planlocatie zal gelet op de ligging en het doel van die weg (geen doorgaand verkeer, enkel bestemmingsverkeer / ontsluiting van aangrenzende percelen) kalenderjaargemiddeld niet meer dan 1.000 bedragen. Uitgaande van de berekende verkeersgeneratie (zie paragraaf 2.1.3) van minimaal 152 en maximaal 173 bewegingen per etmaal weekdaggemiddeld, leidt dit redelijkerwijs ook niet tot overschrijdingen van de standaardwaarde van 53 dB. Ook leidt dit aantal bewegingen ook niet tot een toename van de geluidsbelasting van gevels van geluidgevoelige gebouwen van meer dan 1,5 dB. Tot slot heeft het planvoornemen ook geen gevolgen voor de geluidsoverdacht binnen het geluidsaandachtsgebied van omliggende wegen, zoals bijvoorbeeld het vervallen geluidwerende voorzieningen.

Gezamenlijk geluid door wegen en warmtepompen

Uit de door Aelmans uitgevoerde en hiervoor beschreven onderzoeken blijkt dat de standaardwaarden voor de geluidsbelasting van wegen op de gevels niet worden overschreden en dat de warmtepompen zowel afzonderlijk als gezamenlijk voldoen aan de geluidsbelasting van maximaal 40 dB op de beoordelingspunten als genoemd in het Besluit bouwwerk leefomgeving voor de pompen afzonderlijk. Volledigheidshalve is in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties ook het gezamenlijk geluid bepaald van het wegverkeerslawaai en de warmtepompen samen, in de rapportage die als Bijlage 1 is toegevoegd aan deze motivering. Daaruit blijkt dat het gezamenlijk geluid niet boven de 53 dB uitkomt. Uitgaande van de op grond van het Besluit bouwwerken leefomgeving benodigde minimale karakteristieke gevelwering van 20 dB wordt dan al voldaan aan een binnenniveau van 33 dB en kan daarmee worden gesteld dat wordt voorzien in een aanvaardbaar woon- en leefklimaat en een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

Conclusie

Gezien het voorgaande zijn er ten aanzien van geluid geen belemmeringen voor de uitvoerbaarheid van de beoogde ontwikkeling.

4.1.5 Bodemkwaliteit

Aangezien de beoogde ontwikkeling betrekking heeft op het bouwen van bodemgevoelige gebouwen op een bodemgevoelige locatie is een onderzoek nodig om aan te tonen dat wordt voldaan aan de interventiewaarden voor bodemkwaliteit als opgenomen in Bijlage IIA van het besluit activiteiten leefomgeving.

Binnen het plangebied zijn een aantal verschillende onderzoeken uitgevoerd. Door Royal Haskoning DHV is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd (d.d. 3 maart 2016, kenmerk T&PBE5002-101-100R001F01), dat als Bijlage 3 bij deze motivering is gevoegd. Vervolgens is in 2021 door Antea ter actualisatie van de eerdere rapportage een verkennend onderzoek uitgevoerd (d.d. 10 november 2021, kenmerk 0471850.100) dat als Bijlage 4 bij deze motivering is gevoegd. Uit de onderzoeken blijkt kortgezegd dat er geen belemmeringen zijn voor het beoogde gebruik voor wonen. Er is daarom geen aanleiding gezien ten behoeve van deze wijziging van het omgevingsplan opnieuw een verkennend bodemonderzoek uit te voeren. Wel is een nieuw vooronderzoek NEN5725 uitgevoerd, gelet op de als gevolg van de invoering van de Omgevingswet gewijzigde kaders. Deze rapportage van Aelmans d.d. 8 mei 2024, kenmerk AMV232271.003/ROE bevestigt dat geen aanleiding bestaat aanvullend onderzoek te verrichten.

Conclusie

Gezien het voorgaande zijn er ten aanzien van de bodemkwaliteit geen belemmeringen voor de uitvoerbaarheid van de beoogde ontwikkeling.

4.6.1 Huidige situatie

In de huidige situatie is het perceel nagenoeg onbebouwd en onverhard. Op het perceel C6316 zijn verharde parkeerplaatsen aanwezig, maar in dit deel van het plangebied worden geen ontwikkelingen voorzien. Het perceel wordt enkel betrokken in deze wijziging van het omgevingsplan om voor dat perceel geen 'reststrook' met de bestemming Gemengd - 2 over te houden. Ook zijn binnen het plangebied of in de directe nabijheid daarvan geen oppervlaktewateren of waterstaatswerken aanwezig, die in beheer zijn bij het Waterschap Limburg dan wel bij de gemeente Brunssum.

4.6.2 Toetsingspunten Waterschap LImburg

Uitgangspunten van het Waterschap Limburg met betrekking tot het waterbeheer in relatie tot ruimtelijke plannen zijn:

• Nagaan of het plangebied nodig is voor de wateropgave van omliggende gebieden. Doorgaans zijn lagergelegen gebiedsdelen daarvoor het meest geschikt. Zorgen dat geen logische waterstructuren worden geblokkeerd.
• Reserveer circa 10% van het plangebied voor water.
• Houdt rekening met hoogteverschillen in plangebied en omgeving. Voorkom wateroverlast en erosie door afstromend water vanuit de omgeving naar het plangebied en andersom.
• Voer bodem- en infiltratieonderzoek uit en bepaa de grondwaterstand als input voor het ontwerpen van het hemelwatersysteem. Denk ook aan bodemverontreinigingen.
• Pas de voorkeursvolgorde voor de waterkwaliteit toe: schoonhouden, scheiden, zuiveren.
• Pas de voorkeursvolgorde voor de waterkwantiteit toe. hergebruik water, vasthouden in de bodem (infiltratie), tijdelijk bergen, afvoeren naar oppervlaktewater, afvoeren naar gemengd of DWA-riool.
• Pas de voorkeurstabel afkoppelen toe. Verantwoorde systeemkeuze conform voorkeurstabel; maatwerk per situatie. Bij voorkeur toepassen van bovengrondse waterhuishoudkundige voorzieningen. Bij diepte-infiltratie gelden zeer strenge randvoorwaarden; liever geen diepte-infiltratie toepassen.
• Infiltratie- en bergingsvoorzieningen in het plan dimensioneren op 80 mm per twee uur ten zuiden van Sittard, met een beschikbaarheid van de gehele berging binnen 24 uur. Voldoende opvangcapaciteit en een duurzame leegloop realiseren.
• Beheer en onderhoud regelen. Denk aan bereikbaarheid, controlemogelijkheid, verantwoordelijkheid.

4.6.3 Gemeentelijke uitgangspunten omgang hemelwater

Met betrekking tot de omgang met afstromend hemelwater van daken en terreinverharding ligt de verantwoordelijkheid primair bij de initiatiefnemer. Het hemelwater dat binnen het plangebied valt dient binnen de grenzen van het gebied verwerkt te worden. Voor (toekomstige) privé percelen ligt deze verantwoordelijkheid primair bij de (toekomstige) eigenaar/gebruiker. Daarbij wordt de onderstaande voorkeursvolgorde gehanteerd:

• hergebruiken;
• bergen en infiltreren in de bodem of aanleg van groene daken (in beide gevallen voldoen aan bergingseis);
• noodoverstort op oppervlaktewater of op gemeentelijk rioolstelsel vanuit berging / infiltratie-voorziening;
• lozen naar oppervlaktewater;
• geknepen lozen op de riolering.

Pas wanneer uit onderzoek blijkt dat verwerking van hemelwater binnen het plangebied redelijkerwijs niet mogelijk is mag het hemelwater worden aangesloten op de riolering. Hierbij dient de initiatiefnemer het overtollig hemelwater altijd gescheiden aan te bieden. In deze situatie wordt minimaal toegezien op een hydrologisch neutrale inpassing van de ontwikkelingen. Voor nieuwbouw en nieuwe verharding wordt minimaal een stand-still situatie aangehouden. Het aangekoppeld verhard oppervlak op de riolering mag zeker niet groter worden.

Bij de watertoets dient gerekend te worden met de navolgende eisen:

• Ontwerpbui bij (directe) lozing op oppervlakte water (eis Waterschap Limburg): Berging / infiltratie eis T=100 (gemiddeld klimaatscenario 2050), zijnde 80 mm in 2 uur.
• Ontwerpbui bij overige ontwikkelingen: Berging / infiltratie eis T=25 (gemiddeld klimaatscenario 2050), zijnde 50 mm in 2 uur.
• Het regenwater van de ontwerpbui dient binnen 24 uur door het systeem verwerkt te zijn. Wanneer de leeglooptijd van 24 uur wordt overschreden dient een tweede ontwerpbui geborgen te kunnen worden in het systeem inclusief het restant van de eerste bui.
• Er mag geen (grondwater) overlast ontstaan richting omliggende percelen.
• Aan de berekeningen ligt een doorlatendheidsonderzoek (k-waarde bepaling) van de bodem ten grondslag.
• Voor de nazuivering van hemelwater dient een bodempassage toegepast te worden dan wel mogen er geen uitlogende materialen toegepast worden.
• Vrijkomend vuilwater (wc's, keuken e.d.) dient aangesloten te worden op het vuil/gemengd rioolstelsel van de gemeente.

4.6.4 Gevolgen beoogde ontwikkeling voor de waterhuishouding

In de nieuwe situatie neemt zowel de bebouwde als de verharde oppervlakte toe. In totaal wordt circa 3.440 m2 aan bebouwing en verharding voorzien. Uitgaande van de door de gemeente Brunssum gehanteerde bergingseis (50mm) komt de minimaal benodigde bergingscapaciteit daarmee op (afgerond) 172 m2 uit. De berging van het hemelwater afkomstig van die bebouwing en verharding wordt binnen het plangebied opgevangen in een tweetal met elkaar verbonden wadi's van samen 114 m3 groot. In het noordelijk van het plangebied wordt nog voorzien in een greppel/wadi met een inhoud van 8 m3 en tot slot wordt voorzien in een ondergrondse voorziening aan de achterzijde van de patiowoningen (zgn bufferblock) met een inhoud van 50,5 m3. Daarmee bedraagt de totale bergingscapaciteit afgerond ook 172 m3. In de planregels is geborgd dat het een en ander ook wordt uitgevoerd. Zowel de wadiconstructie als de bufferblock-constructie wordt verder voorzien van een overstortmuur met een regelbare schuif voor vertraagde afvoer.

Een deel van de waterberging wordt dus zichtbaar, bovengronds gerealiseerd. Gelet op de hoogteverschillen en andere aspecten die mede de invulling van de planlocatie bepalen kan het niet geheel bovengronds plaatsvinden. De ondergrondse voorziening wordt echter zo gesitueerd en uitgevoerd dat die goed toegankelijk is voor inspectie en onderhoud. De wijze waarop afstromend hemelwater richting de bergende voorzieningen wordt geleid voorkomt dat op omliggende percelen wateroverlast ontstaat. Aangezien het plangebied hoger is gelegen dan omliggende gronden is de locatie ook niet gevoelig voor wateroverlast vanwege afstromend hemelwater afkomstig van omliggende gronden.

Door Geonius is de doorlatendheid van de bodem onderzocht. De resultaten daarvan zijn opgenomen in de rapportage d.d. 21 mei 2024, met kenmerk GA240135.R01.V1.0 die als Bijlage 10 bij deze motivering is gevoegd. Daaruit blijkt kortgezegd dat de doorlatendheid van de bodem goed tot zeer goed is en dat er daarmee gunstige mogelijkheden voor infiltratie zijn. Geonius adviseert te voorzien in infiltratie naar de ondiepe ondergrond door middel van wadi's, infiltratiekratten en/of grindkoffers. Infiltratie naar dieper gelegen lagen door gebruik van bijvoorbeeld grindpalen wordt niet nodig geacht.

Gezien het voorgaande wordt het hemelwater deels opgevangen door wadi's e een greppel en deels door een bufferblock-constructie, van waaruit het kan infiltreren in de ondiepe ondergrond. Er wordt - in lijn met het advies van Geonius en de uitgangspunten die het Waterschap Limburg hanteert - niet voorzien in diepte-infiltratie.

Conclusie

Gezien het voorgaande wordt afdoende rekening gehouden met de gevolgen voor de waterhuishouding en vormt het aspect water geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van de beoogde ontwikkeling.